UNTMIS Supports Workshop on Youth Education and Employment Rights in Garowe, Puntland

GAROWE, 2 June 2025 – Puntland Youth Association Network (PYAN) facilitated a two-day validation workshop on a policy paper concerning human rights perspectives on education and employment access for youth. The workshop, supported by the Human Rights experts of the United Nations Transitional Assistance Mission in Somalia (UNTMIS) and convened 25 participants, including youth representatives, civil society organizations (CSOs), and government officials.

During the workshop, participants engaged in vibrant discussions and provided valuable inputs on the policy paper. They were divided into groups to brainstorm selected topics, and their contributions will be incorporated into the final draft of the policy paper.

The primary objective of the meeting was to advance rights-based and inclusive solutions for Somali youth, with a specific focus on the unique challenges faced by young people in Puntland. The validated policy paper, titled “A Human Rights Perspective on Education and Employment Access for Youth in Puntland: Situational Analysis,” underscored the critical importance of adopting a human rights-based approach (HRBA) to address the interconnected challenges of education and youth unemployment.

The executive summary of the report highlighted that over 80% of Puntland’s population is under the age of 35, representing a significant demographic opportunity. However, many young people, particularly nomadic children, girls, youth with disabilities, and internally displaced persons (IDPs), encounter systemic barriers that impede their access to education and dignified employment opportunities.

The report emphasized that a rights-based approach extends beyond mere service delivery. Instead, it ensures that both the outcomes (such as literacy, civic engagement, and job readiness) and the processes (including inclusive policy formulation, accountability measures, and access to redress) of educational and employment systems align with the fundamental principles of human dignity, non-discrimination, participation, empowerment, and accountability. Furthermore, this approach directly addresses the root causes of inequality, such as poverty, gender discrimination, and political marginalization, advocating for a shift from charity-centered models to rights-based empowerment.

Gender Discrimination and Challenging Negative Gender Stereotypes in Puntland: Policy Priorities and Recommendations

Gender discrimination in Somalia or Puntland is deeply rooted in cultural, social, and institutional practices, with significant impacts on the lives of women and girls. In this modern world, every woman in Puntland can create the kind of life she wishes to lead, which is unconstrained by harmful social norms and discriminatory stereotypes. To make a future where women and girls in Puntland are free from harmful stereotypes and discriminatory practices, concerted efforts from all sectors, like the government, civil society, the private sector, and communities, are necessary. Local actors like the Puntland Civil Society Organizations (CSOs) are agents in this process, impacting the degree to which norms influence local practices. They have a better understanding of local cultures and religious belief systems. They are, therefore, better placed to push the process of norm adaptation at the local level, including in rural areas.

POLICY BRIEF: EMPOWERING PUNTLAND’S LOCAL CIVIL SOCIETY ORGANISATIONS

This Policy Brief summarizes a workshop on “Development of a joint CSO-wide networking and policy brief writing” hosted by the Puntland Youth Association Network in September 2024, Garowe, Puntland, Somalia. The workshop, facilitated by Dr Adam Abdulkadir, brought together different civil society organizations. The workshop was designed to engage key stakeholders in policy development and advocacy efforts. It aimed to enhance participants’ capacity to write effective policy briefs and strengthen CSOs for advocacy and localizing humanitarian and development initiatives in Puntland. This brief does not necessarily reflect the views of all workshop participants. This paper discusses the Civil Society Organization’s readiness towards localizing humanitarian and development action in Puntland. It examines the preparedness of local CSOs to take a leading role in humanitarian and development efforts, aligning with global localization trends.

War Murtiyeed

Dhallinyarada Puntland waxay bulshada uga  jiraan kaalin mug iyo miisaaba leh.  Ka sokow inay yihiin tirada ugu badan ee bulshada Puntland, waxay sidoo kale door shariif ah ka qaataan horumarka bulshada, nabad dhiska, iyo dawlad wanaagga, waxayna door wayn ka qaateen dimuqraadiyadda curdinka ah ee ka hanaqaadday Puntland. 

Kulanka Dhalinyarada doorashooyinka iyo Dimuquraadiyada

19-21 March 2022 Dalladda Dhallinyarada Puntland ayaa soo qaban qaabisay madal kulmisay qaybaha kaladuwan ee dhallinyarada Puntland iyo daneeyaasha arimaha dhallinyarada, dimuqraadiyaynta iyo doorashooyinka.Madasha waxaa ka soo qaybgalay ururrada dhallinyarada ee heer gobol, ururrada isku xirka dhallinyarada, ururrada dadka baahiyaha gaarka ah qaba iyo ururrada siyaasadda Puntland, UN-ka, Hay’ahada calamiga ah, Dowladda iyo Guddiga doorashooyin puntlan, Sidoo kale waxaa ka soo qaybgalay oo goob joog ahaa xubno dhallinyaro ah oo ku soo baxay golahayaasha deegaan saddexda dego Qardho, Eyl iyo Ufeyn.Ujeeddada madasha waxay ahayd mowduuc u gaar ah dhallinyarada, si loogu lagu lafo guro arrimha Ka qaybgalka siyaasadda, hoggaaminta doorashooyinka iyo Dimuqraadiyadda, si loo helo jawi nabdoon oo loogu talagalay dhallinyarada Puntland, si ay dood wadaag ula yeeshaan odayaasha iyo dadka kale ee ay khusayso.Madashu intii ay socotay waxaa looga dooday• Fursadaha iyo caqabada horyaalla dhallinyarada ee ka qaybgalka siyaasadda• Abuurista hannaan ay dhallinyaradu ku muujiyaan rabitaankooda• Fikrado wax ku ool u ah dhalliyarada si kor loogu qaado fursadaha dhallinyarada ay kaga qaybqaadan karaan dimuqraadiyaynta iyo heerarka kala duwan ee doorashooyinka.• Kor uqaadidda aqoonta iyo xirfadda dhallinyarada.Ugu dambayn Dallada dhallinyarada Puntland waxay u mahadcelin hay’adaha kala ahFBA, UNFPA Somalia, United Nations Assistance Mission in Somalia – UNSOMPuntland Development Research Center-PDRC oo door muhiim ah ka qaatay qabsoomida kulankan muhiimka.

Shirwaynaha Dhalinyarada Puntland 2022

16 January 2022 Waxaa si guul ah ku soo dhammaaday shirwaynahay Dhallinyarad Puntland oo qabashadiisa ay iska ka kaashadeen Dalladda PYAN iyo Wasaaradda Dhallinyarada, Cayaaraha Shaqada iyo Shaqaalaha Puntlnad.Shirka waxaa ka soo qaybgalay oo furay madaxweynahay Dowladda Puntland mudane Siciid Cabdullaahi Deni, Wasiirka W. Dhallinyarad iyo Ciyaaraha, Guddoomiyaha Dallada Dhalinyarada puntland ee PYAN iyo dhammaan dhallinyaro ka kala socotay sagaalka gobol ee dowladda Puntland oo ay ugu horreeyaan guddoomiyaasha dalladaha dhallinyarda gobolada. Waxaa kaloo iyaguna ka soo qaybgalay shiraka qaybaha kala duwan ee bulshada Puntland.Shirka oo muddo laba bari ah socday waxaa lagu lafaguray arrimaha dhallinyarada puntland sida; Xal u helidda shaqalahaanta baahsan ee haysata dhallinyarada, Ka qaybgalka siyaasadda iyo hoggaanka dalka, Kor u qaadiidda xirfaddooda iyo aqoontooda, Ka waycigalinta mukhaadaradka iyo tahriibta, Ka qaybqaadashadooda xasilloonida iyo nabadda dalka iyo Siday uga qaybqaadan lahaayeen dimuquraadiyadda Puntland. Waxaana laga soo saaray war-murtiyeed.Dalladda dhallinyarada Puntlnad waxay halkaan ugu mahadcelinaysaa dhammaan ka so qaybgalayaashii shirka iyo intii gacan ka gaysatay inuu qabsoomo markii labaad shirweynaha dhallinyarada puntland oo aygu horreyso xafiiska hay’adda Diakonia Somalia.Ugu dambayn Dalladda PYAN waxay dhallinyarada puntland u rajaynaysaa guul iyo horumar.

Kulanka Bulshada rayidka Puntland ivo G.K. ee Doorashoyinka federalka

Guddoomiyaha Dalladda PYAN Liibaan Maxamed Xuseen ayaa maanta ka qaybgalay kulan ay wadayeesheen Bulshada rayidka Puntland iyo Guddoomiyaha guddiga doorashooyinka ee heer federaal Mudane Maxamed Xasan Cirro. Kulan ayaa daarannaa is xog waraysi labada dhinac oo la xiriira arrimaha doorashooyinka. Guddoomiyaha guddiga doorashooyinka heer federaal ayaa ka war bixiyay halka ay wax u marayaan iyo guud ahaan hannaanka ay wax ugu socdaan. Sidoo kale Bulshada rayidka Puntland ayaa Guddoomiyaha Cirro la wadaagay xogo badan oo la xiriira doorashooyinka iyo khibradihii ay ka dhaxleen doorashadii 2016 ka dhacday dalka.

Kulan ayaa ku soo idlaaday sidii loo dardargalin lahaa guud ahaan doorashooyinka dalka, Doorka bulshada rayidka ee ka qayb-qadashada doorashooyinka dalka uu noqdo mid muuqda.

kor u qaadida xirfada hogaamineed ee dhalinyarada iyo hawenka

Dhallinyarada iyo Haweenka waa lafdhabarta bulshadeenna, waxay xaq u leeyihiin inay qayb ka noqdaan hoggaanka iyo maamulka dalka.

Si loo helo dhallinyaro iyo haween door kuleh jaan-goonyta go’aamada lagu soo xulaayo ama lagu soo dooranaayo hoggaanka iyo maamulka dalka ayaa Dalladda Dhallinyarada ee PYAN oo taageero ka helaysa Xafiiska Diakonia Somalia tababar u qabatay dhallinyaro iyo haween, waxaana lagu tababaray hoggaaminta wanaagsan iyo ka qaybgalka siyaasadda.

Tababarka waxaa ka soo qaybgalay oo furay wasiir ku-xigeenka wasaraadda arrimaha gudaha iyo dimuqraadiyeenta Puntland, Madane Cabdiweli Mire Xirsi. Wasiirka ayaa dhallinyarada iyo haweenka kula dardaarmay inay qayb ka noqdaan isbeddellada horumarineed ee ka socda Puntland.

Haddii dhallinyarada iyo haweenka lagu wacyigaliyo oo door lagasiiyo inay qayb ka noqdaan go’aan gaarayaasha masiirka dadka iyo dalka waxaa laga dhaxlayaa bulsho u heellan inay wax ka beddel ku sameeyso hab fikirkeeda Dhaqan, Siyaasadeed iyo Dhaqaale

Xal u helida caqabadaha ka dhashay xanunka Covid-19 ee saameynta u Ku yeeshay waxbarashada.

Caabuqa Covid-19 waxa uu galaaftay nafaha boqolaal kun oo qof, oo dunida daafaheeda ku noolaa, sidoo kale waxa uu saamayn ku yeeshay nooc-kasta oo nolosha aadanaha dunida ku nool.

Meelaha uu saamaynta ba’an ku yeeshay waxaa kamid ah waxbarashada oo isbeddel ku dhacay habkii wax loo baranjiray oo ahaa in macallinka inta uu fasalka soo galo ardayda si toos ah usiiyo casharrada. Habkaasi markii uu meesha kabaxay waxaa soo kor dhay in waxbasharashadii iyo duruustii lagu gudbiyo hab fogaan aragga ah oo ah mid caqabadihiisa wata.

Haddaba waxaa jira dad badan oo aan awooddin helitaanka agabka loo isticmaalo waxbarashada fogaan aragga ah, sida; Computer-ka, Telefon-ka Smartphones-ka ah, Internet-ka iyo Korontada. Si arrintaas xal loogu raadsho ayaa Dalladda ururrada Dhalinyarada ee PYAN oo kaashanaysa Global Campaing for Education GCE ayaa waxay qabatay kulan ay ugu talagashay wacyigalin iyo u-qareemid si loo helo imkaaniyaadka lagama maarmaanka ah ee ka saacidaya dadka aan awooddin ka qeybgalka waxbarashada fogaan aragga ah.

Dadka ay caqabadahaani la soo gudboonaadeen ama la soo dareen waxaa ka mid ah Danyarta, Barakacaaysha iyo dadyowga ku nool meelaha fogfog ama tuulooyinka ah.

Waxaa laga yabaa in dad badani aanay ka war heyn caqabadahaan ay Covid-19-ka kala kulmeen bulshooyinka nugul, sidoo kale aynu wali halis ugu jirno caabuqa oo soo laba kacleeya. Haddaba waxaa lagama maarmaan ah in lagu baraarugo oo loo qareemo sidii carruurta bulshooyinka aan kor ku soo sheegnay aanay uga hari laheyn waxbarashada.